श्री.एस.बी.जाधव : शेती सल्लागार ते पर्यावरण संवर्धनातील प्रेरणादायी प्रवासShri.S.B. Jadhav: An inspiring journey from agricultural consultant to environmental conservation
मुंबईतील घाटकोपर परिसरात राहणारे श्री. एस. बी. जाधव हे नाव आज देशभरातील शेतकरी आणि पर्यावरण संवर्धन कार्यकर्त्यांसाठी प्रेरणादायी आहे. त्यांनी २००१ पासून नोकरी आणि शेती सल्लागार म्हणून महाराष्ट्रासह भारतातील जवळपास सर्व राज्यांमध्ये काम करून शेतकऱ्यांच्या अडचणी, भौगोलिक परिस्थिती आणि निसर्गाच्या बदलत्या लहरींचा जवळून अनुभव घेतला.
श्री रोझ कन्सल्टन्सीची स्थापना
२०१० साली त्यांनी “श्री रोझ कन्सल्टन्सी” या नावाने व्यवसाय सुरू केला.येथे शेतकऱ्यांसाठी खालील सेवा उपलब्ध करून दिल्या गेल्या :
शेडनेट हाऊस उभारणी प्रकल्प रिपोर्ट, बँक लोन व सबसिडी मार्गदर्शन, लागवड व उत्पादन व्यवस्थापन, कृषी उत्पादन विक्री व विपणन सल्ला यामुळे हजारो शेतकऱ्यांना आधुनिक शेती तंत्रज्ञानाची माहिती मिळाली आणि टिकाऊ शेतीकडे वाटचाल सुरू झाली.
राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय अनुभव
श्री. जाधव यांनी महाराष्ट्राबरोबरच कर्नाटक, गुजरात, आंध्रप्रदेश, मध्यप्रदेश, पंजाब, हरियाणा, उत्तर प्रदेश, बिहार, ईशान्य भारतातील राज्ये, गोवा, राजस्थान, केरळ, तामिळनाडू इत्यादी राज्यांमध्ये काम केले. याशिवाय त्यांनी आफ्रिकेतील काही देशांमध्ये शेतीसंदर्भातील मार्गदर्शन देऊन आंतरराष्ट्रीय अनुभवही मिळवला. यामुळे त्यांना विविध भौगोलिक परिस्थिती, स्थानिक समस्या आणि त्यावरचे उपाय समजले.
निसर्ग संवर्धनाबाबतची जाणीव
श्री. जाधव यांना ठाम विश्वास आहे की –“मनुष्य जीवन हे निसर्ग निर्मित आहे. त्यामुळे निसर्ग संवर्धनाशिवाय मानवजातीचा टिकाव शक्य नाही.” त्यामुळे त्यांनी अनेक ठिकाणी जागृती अभियान राबवले.यामध्ये पुढील मुद्द्यांवर विशेष भर देण्यात आला : वायू प्रदूषण, जल प्रदूषण, भू प्रदूषण कमी करण्यासाठी प्रयत्न
ग्लोबल वॉर्मिंग आणि कार्बन क्रेडिट याबद्दल शेतकऱ्यांना जागरूक करणे. निसर्ग व जैवविविधतेचे रक्षण करणे
हेरिटेज वृक्ष संकल्पना
श्री. जाधव यांनी मांडलेली “हेरिटेज वृक्ष संकल्पना” ही अत्यंत महत्त्वाची आहे. त्यांच्या मते प्रत्येक गाव, शहर आणि शासकीय कार्यालय परिसरात शेकडो वर्षे टिकणाऱ्या वृक्षांची लागवड झाली पाहिजे.
लागवडीसाठी सुचवलेली झाडे
वड, पिंपळ, कडुनिंब, अर्जुन, पळस, सिसम, लाल रक्तचंदन / सफेद चंदन (सरकारी ठिकाणी), लागवडीची अंमलबजावणी, पोलिस स्टेशन, तहसिल कार्यालय, शाळा, ग्रामपंचायत, जिल्हा परिषद, सरकारी दवाखाने अशा ठिकाणी वृक्ष लागवड, झाडांची जन्मतारीख दगडावर कोरून नोंद ठेवणे., झाडांचे जन्मदिवस साजरे करणे. कमीत कमी ५ ते ६ फूट उंचीची रोपे लावणे. यामुळे वृक्ष संवर्धन, जैवविविधता आणि नैसर्गिक संतुलन राखण्यास मोठा हातभार लागेल.
पर्यावरण संवर्धनाचे फायदे
पक्षी, प्राणी, फुलपाखरे, मधमाश्या यांचे वास्तव्य सुरक्षित होईल.मातीची धूप कमी होईल.पाण्याचा अपव्यय कमी होईल.जमिनीत सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण वाढेल. स्वच्छ हवा व शुद्ध वातावरण उपलब्ध होईल. स्थानिक तापमान नियंत्रणात राहील.
प्रेरणादायी संदेश
श्री. एस. बी. जाधव यांचा विश्वास आहे की,“जसा सैनिक सीमेवर लढतो, तसा मी निसर्ग संवर्धनासाठी लढत आहे.” त्यांच्या या संकल्पनांमुळे पुढील पिढीसाठी स्वच्छ, हरित आणि टिकाऊ भविष्य निर्माण होईल.
निष्कर्ष
आजच्या काळात आर्थिक विकासाबरोबरच पर्यावरण संवर्धन हे तितकेच महत्त्वाचे आहे. श्री. एस. बी. जाधव यांचा उपक्रम दाखवतो की – योग्य नियोजन, वृक्ष संवर्धन आणि जागृती अभियानातून आपण ग्लोबल वॉर्मिंग कमी करून, जैवविविधतेचे रक्षण करून आणि नैसर्गिक साधन संपत्तीचे जतन करून देशाच्या विकासात मोठा हातभार लावू शकतो.
श्री. जाधव यांना 📧 Email:jadhavs0999@gmail.com या ई-मेल वर संपर्क करू शकतात.
© दीपक केदू अहिरे
नाशिक
www.ahiredeepak.blogspot.com
No comments:
Post a Comment