पुन्हा श्वास थांबला
Breathing stopped again
ही कविता ज्या भावनेतून लिहिली आहे ती म्हणजे शेतकऱ्याच्या आयुष्यातील सतत चालणाऱ्या संकटांची खरी कहाणी. आजच्या काळात शेतकरी ज्या संकटांतून जात आहे, त्याचे हृदय पिळवटून टाकणारे वास्तव या ओळींतून समोर येते. ढगफुटी, अतिवृष्टी, पुर यामुळे हाता तोंडाशी आलेले पीक वाहून जाते, आणि शेतकरी पुन्हा एकदा उभा ठाकतो कर्ज, निराशा आणि उपासमारीच्या टोकावर...शेतकऱ्याची मेहनत आणि आशा
शेतकरी दिवसरात्र कष्ट करून, उन्हातान्हात उभा राहून आपल्या पिकाला पाणी घालतो, खत देतो, कीडरोगावर औषधं करतो. त्याच्या डोळ्यांसमोर एकच स्वप्न असतं – पीक तयार झाल्यावर घरात सुख-समाधान येईल, लेकरांना शिक्षण मिळेल, दिवाळी साजरी होईल. पण जेव्हा हाता तोंडाशी आलेल्या पिकावर निसर्ग कोपतो, तेव्हा त्याची सगळी स्वप्ने एका क्षणात चुरमडून जातात.ढगफुटीचे संकट
गेल्या काही वर्षांत हवामानाचा अंदाज लावणे अवघड झाले आहे. अचानक ढगफुटी होते, दोन-तीन तासांत एवढा पाऊस पडतो की शेतात उभे असलेले पिके पाण्याखाली जाते. मका, सोयाबीन, कापूस यासारख्या पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होते. शेतात उभा असलेला शेतकरी आपल्या डोळ्यांसमोर पिके वाहून जाताना पाहतो. त्याच्या तोंडून नि:शब्दपणे फक्त एक हुंदका निघतो – "माझा श्वास थांबला…"
स्वप्नांची राख रांगोळी
शेतकरी दिवाळीसाठी, लेकरांच्या लग्नासाठी, घर बांधण्यासाठी किती योजना आखतो. पण जेव्हा पिके वाहून जातात तेव्हा त्या स्वप्नांची राख होते. दिवाळीत फटाके, पणत्यांऐवजी त्याच्या अंगणात काळोख पसरतो."स्वप्नांची झाली राख रांगोळी…" या ओळीतून त्या हतबलतेचे वर्णन दिसते.मायबाप सरकारची अपेक्षा
प्रत्येक वेळेस संकट आल्यावर शेतकऱ्याला सरकारकडून मदतीची आस लागते. पण मदत वेळेवर मिळेल की नाही याबाबत अनिश्चितता असते. नुकसान झाल्यानंतर पंचनामे होतात, कर्जमाफीचे आश्वासन दिले जाते, पण प्रत्यक्षात शेतकऱ्याच्या हातात फारसे काही पडत नाही. त्याला वाटतं – मेघराजा रुसला, सरकारने पाठ फिरवली, आता जगायचं कसं?श्वास अडकलेले जीवन
ही कविता प्रत्यक्षात शेतकऱ्याच्या थांबलेल्या श्वासाची कहाणी आहे. कधी पाणी नसल्याने दुष्काळ, कधी जास्त पावसाने पुर, तर कधी कीडरोगाने नुकसान.प्रत्येक वेळी तो पुन्हा उभा राहतो, आशा ठेवतो, पीक पेरतो.पण प्रत्येकवेळी कुठेतरी त्याचा श्वास अडकतो. हे अडकलेले श्वास म्हणजे अपूर्ण स्वप्ने, न उलगडलेला आनंद आणि न संपणारी संघर्षयात्रा...
निष्कर्ष
शेतकऱ्याचा हा संघर्ष केवळ त्याचा वैयक्तिक नाही, तर संपूर्ण समाजाचा प्रश्न आहे. कारण शेतीवरच आपले पोट अवलंबून आहे. जर शेतकरी संकटात असेल तर आपणही सुखात राहू शकत नाही. म्हणून या कवितेतून आलेला संदेश असा आहे की शेतकऱ्याचे दुःख फक्त शब्दांत न राहता प्रत्यक्ष कृतीतून कमी झाले पाहिजे. वेळेवर नुकसानभरपाई, हवामान बदलाला अनुरूप तंत्रज्ञान, आणि शेतकऱ्याला भावनिक व आर्थिक आधार गरजेचा आहे.
ही परिस्थिती जिवंतपणे मांडणाऱ्या माझ्या कवितेतून शेतकऱ्याच्या छातीतला हुंदका स्पष्टपणे ऐकू येतो. एकंदरीत या कवितेत शेतकरी आयुष्याचे कडवे सत्य आणि निसर्गाशी सुरू असलेली न संपणारी झुंज उलगडली जाते.
ही कविता ज्या भावनेतून लिहिली आहे ती म्हणजे शेतकऱ्याच्या आयुष्यातील सतत चालणाऱ्या संकटांची खरी कहाणी. आजच्या काळात शेतकरी ज्या संकटांतून जात आहे, त्याचे हृदय पिळवटून टाकणारे वास्तव या ओळींतून समोर येते. ढगफुटी, अतिवृष्टी, पुर यामुळे हाता तोंडाशी आलेले पीक वाहून जाते, आणि शेतकरी पुन्हा एकदा उभा ठाकतो कर्ज, निराशा आणि उपासमारीच्या टोकावर...
शेतकऱ्याची मेहनत आणि आशा
शेतकरी दिवसरात्र कष्ट करून, उन्हातान्हात उभा राहून आपल्या पिकाला पाणी घालतो, खत देतो, कीडरोगावर औषधं करतो. त्याच्या डोळ्यांसमोर एकच स्वप्न असतं – पीक तयार झाल्यावर घरात सुख-समाधान येईल, लेकरांना शिक्षण मिळेल, दिवाळी साजरी होईल. पण जेव्हा हाता तोंडाशी आलेल्या पिकावर निसर्ग कोपतो, तेव्हा त्याची सगळी स्वप्ने एका क्षणात चुरमडून जातात.
ढगफुटीचे संकट
गेल्या काही वर्षांत हवामानाचा अंदाज लावणे अवघड झाले आहे. अचानक ढगफुटी होते, दोन-तीन तासांत एवढा पाऊस पडतो की शेतात उभे असलेले पिके पाण्याखाली जाते. मका, सोयाबीन, कापूस यासारख्या पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होते. शेतात उभा असलेला शेतकरी आपल्या डोळ्यांसमोर पिके वाहून जाताना पाहतो. त्याच्या तोंडून नि:शब्दपणे फक्त एक हुंदका निघतो – "माझा श्वास थांबला…"
स्वप्नांची राख रांगोळी
शेतकरी दिवाळीसाठी, लेकरांच्या लग्नासाठी, घर बांधण्यासाठी किती योजना आखतो. पण जेव्हा पिके वाहून जातात तेव्हा त्या स्वप्नांची राख होते. दिवाळीत फटाके, पणत्यांऐवजी त्याच्या अंगणात काळोख पसरतो."स्वप्नांची झाली राख रांगोळी…" या ओळीतून त्या हतबलतेचे वर्णन दिसते.
मायबाप सरकारची अपेक्षा
प्रत्येक वेळेस संकट आल्यावर शेतकऱ्याला सरकारकडून मदतीची आस लागते. पण मदत वेळेवर मिळेल की नाही याबाबत अनिश्चितता असते. नुकसान झाल्यानंतर पंचनामे होतात, कर्जमाफीचे आश्वासन दिले जाते, पण प्रत्यक्षात शेतकऱ्याच्या हातात फारसे काही पडत नाही. त्याला वाटतं – मेघराजा रुसला, सरकारने पाठ फिरवली, आता जगायचं कसं?
श्वास अडकलेले जीवन
ही कविता प्रत्यक्षात शेतकऱ्याच्या थांबलेल्या श्वासाची कहाणी आहे. कधी पाणी नसल्याने दुष्काळ, कधी जास्त पावसाने पुर, तर कधी कीडरोगाने नुकसान.
प्रत्येक वेळी तो पुन्हा उभा राहतो, आशा ठेवतो, पीक पेरतो.पण प्रत्येकवेळी कुठेतरी त्याचा श्वास अडकतो. हे अडकलेले श्वास म्हणजे अपूर्ण स्वप्ने, न उलगडलेला आनंद आणि न संपणारी संघर्षयात्रा...
निष्कर्ष
शेतकऱ्याचा हा संघर्ष केवळ त्याचा वैयक्तिक नाही, तर संपूर्ण समाजाचा प्रश्न आहे. कारण शेतीवरच आपले पोट अवलंबून आहे. जर शेतकरी संकटात असेल तर आपणही सुखात राहू शकत नाही. म्हणून या कवितेतून आलेला संदेश असा आहे की शेतकऱ्याचे दुःख फक्त शब्दांत न राहता प्रत्यक्ष कृतीतून कमी झाले पाहिजे. वेळेवर नुकसानभरपाई, हवामान बदलाला अनुरूप तंत्रज्ञान, आणि शेतकऱ्याला भावनिक व आर्थिक आधार गरजेचा आहे.
ही परिस्थिती जिवंतपणे मांडणाऱ्या माझ्या कवितेतून शेतकऱ्याच्या छातीतला हुंदका स्पष्टपणे ऐकू येतो. एकंदरीत या कवितेत शेतकरी आयुष्याचे कडवे सत्य आणि निसर्गाशी सुरू असलेली न संपणारी झुंज उलगडली जाते.
पुन्हा श्वास थांबला
Breathing stopped again
पुन्हा श्वास थांबला
Breathing stopped again
हाता तोंडाशी येणारे पीक
ढगफुटी झाली गावाला,
ऐकून शेतकरी राजाचा निरोप
पुन्हा माझा श्वास थांबला...
पोटच्या पोरावानी जपतो
शेतकरीदादा आपल्या पिकाला,
ओल्या दुष्काळाने भरला नाला
ऐकून माझा श्वास थांबला...
पीक कापून करणार होतो दिवाळी
पावसात सारे पीक वाहून गेले,
स्वप्नांची झाली राख रांगोळी
कवितेतून दुःख आता मांडले...
मायबाप सरकारबरोबर मेघराजा रुसला
काढणीला आलेल्या पिकात धुव्वाधार कोसळला,
नुकताच कापणीला आलेला मका पुरात वाहून
श्वास माझा मधल्या मध्ये अडकला...
© दीपक केदू अहिरे
नाशिक
deepakahire1973@gmail.com
www.ahiredeepak.blogspot.com
www.digitalkrushiyog.com
digitalkrushiyog@gmail.com
******************************************
Telegram :
******************************************
Facebook :
******************************************
Instagram :
******************************************
YouTube :
******************************************
Quora :
https://mr.quora.com/profile/Deepak-Ahire-5?ch=10&oid=1651193170&share=74b6a2ed&srid=hZHxKh&target_type=user
******************************************
Koo :
******************************************
Pintrest:
******************************************
Share chat :
******************************************
Twitter :
@DeepakA86854129
******************************************
Website :
******************************************
No comments:
Post a Comment