नागपंचमी
Nagpanchami
नागपंचमी हा सण प्रामुख्याने श्रावण महिन्यात, श्रावण शुद्ध पंचमीला साजरा केला जातो. ग्रामीण भागात, विशेषतः शेतकऱ्यांमध्ये या सणाला विशेष महत्त्व आहे. कारण हा सण निसर्ग, जमिनीतल्या जीवसृष्टी आणि शेतीशी जोडलेला आहे.
शेतकऱ्याच्या दृष्टीने नागपंचमीचे महत्त्व:
शेतकऱ्याच्या दृष्टीने नागपंचमी म्हणजे निसर्गाशी सुसंवाद, सजीवांच्या सहअस्तित्वाची कबुली, आणि शेतीचे संरक्षण करणाऱ्या प्राण्यांना मान्यता देणारा एक पवित्र सण आहे. ही फक्त श्रद्धा नाही, तर एक नैसर्गिक साखळी टिकवण्याची सामाजिक जबाबदारी देखील आहे.
सर्प हे शेतीचे रक्षक
नाग किंवा सर्प हे उंदीर, बेडूक यासारख्या कीटकांचे भक्षण करून पिकांचे रक्षण करतात. त्यामुळे सर्प म्हणजे शेतकऱ्याचा नैसर्गिक मित्र आहे.
जमिनीची समतोलता राखणारे जीव
नाग हे जमिनीत राहणारे प्राणी आहेत. त्यांच्या अस्तित्वामुळे जमिनीत नैसर्गिक परिसंस्था (ecosystem) संतुलित राहते, जे शेतीसाठी फायदेशीर ठरते.
श्रद्धा आणि समृद्धीची भावना
शेतकरी नागपंचमीला नागदेवतेची पूजा करून पावसासाठी प्रार्थना करतात. पुरेशा पावसाशिवाय शेती शक्य नाही, त्यामुळे या दिवशी नागांची पूजा करून निसर्गाशी एक सुसंवाद प्रस्थापित केला जातो.
विषारी प्राण्यांबद्दल आदर आणि संरक्षणाची शिकवण
या दिवशी नागांना दूध अर्पण केले जाते, त्यांच्यावर दगड मारणे, खड्डे खोदणे वगैरे टाळले जाते. यामुळे माणूस आणि निसर्ग यांच्यातील समजूतदार सहजीवन वाढीस लागते.
परंपरा आणि सांस्कृतिक एकोप्याचे प्रतिक
नागपंचमी हा एक असा सण आहे जो शहरी आणि ग्रामीण भागातील लोकांना एकत्र आणतो. विशेषतः शेतकरीवर्ग या सणामध्ये मोठ्या श्रद्धेने सहभागी होतो.
नागपंचमी
Nagpanchami
श्रावण महिन्यात येतो
नागपंचमीचा सण,
करावे आजच्या घडीला
नागाचे संवर्धन...
शंकर देवाच्या गळ्यातील
नागाला हाराचं स्थान,
भगवान विष्णूची शय्या
म्हणून नागाला आहे मान...
कंस राजाने श्रीकृष्ण वधासाठी
पाठवले कालिया नागाला,
श्रीकृष्णाने केला पराभव
विजय साजरा होतो नागपंचमीला...
शेतातील उंदीर,घुशी खाऊन
नाग नुकसानीपासून वाचवतो,
शेतकऱ्याचा मित्र म्हणून
आजही नागाला पुजतो...
नागपंचमीच्या दिवशी
नागाला दूध पाजतात,
पण ही आहे चुकीची प्रथा
त्यामुळे नागाचे मृत्यु होतात...
नागपंचमीच्या दिवशी नागांची
सुरक्षा करण्याचा संकल्प करा,
नागपंचमीचं पर्व
आनंदाने करा साजरा...
© दीपक केदू अहिरे
नाशिक
deepakahire1973@gmail.com
www.ahiredeepak.blogspot.com
www.digitalkrushiyog.com
digitalkrushiyog@gmail.com
******************************************
Telegram :
******************************************
Facebook :
******************************************
Instagram :
******************************************
YouTube :
******************************************
Quora :
******************************************
Koo :
******************************************
Pintrest:
******************************************
Share chat :
******************************************
Twitter :
@DeepakA86854129
******************************************
Website :
******************************************
No comments:
Post a Comment